Dezynfekcja
Kiedy stosujemy dezynfekcję?
Grzyb budowlany
Grzyb budowlany pojawia się w budynku zazwyczaj kiedy silnemu zawilgoceniu towarzyszy niska temperatura oraz niewielki ruch powietrza. Przy temperaturze niższej niż temperatura punktu rosy, woda zaczyna skraplać się i osadzać na elementach konstrukcyjnych budynku. W takich warunkach na ścianach szybko zaczyna się pojawiać grzyb budowlany. Chociaż grzyb występuje na ścianie, należy pamiętać iż część szkodliwych zarodników odrywa się i swobodnie unosi w powietrzu.
Osuszanie podposadzkowe
W przypadku awarii wodnej oraz zalania pomieszczeń, istnieje duże prawdopodobieństwo, iż woda dostała się do przestrzeni podposadzkowej. Osuszenie w takim przypadku polega na wypompowaniu wody, a następnie wtłoczeniu pod posadzkę bardzo suchego i ciepłego powietrza. W ten sposób reszta wilgoci spod posadzki wydostaje się dylatacjami na zewnątrz. Niestety, łącznie z wilgocią do powietrza w pomieszczeniu mogą dostać się szkodliwe drobnoustroje, które rozwinęły się mokrym środowisku pod posadzką.
Remonty
Przeprowadzenie remontu często wiąże się z demontażem starych konstrukcji i zabudów za którymi mogła kondensować się para wodna. Wiele remontowanych pomieszczeń poddanych było również długotrwałemu działaniu wilgoci. Choć na ścianach i innych elementach konstrukcyjnych nie widać grzyba, nie znaczy to że drobnoustroje chorobotwórcze nie unoszą się w powietrzu. Warto w takim przypadku prace rozpocząć od dezynfekcji, aby nie wdychać szkodliwych substancji w trakcie remontu.
Profilaktyka
Jak szybko mogą rozprzestrzeniać się chorobotwórcze patogeny pokazała nam ostatnia pandemia COVID-19. Często nieświadomi nosiciele powodowali kolejne zakażenia w hotelach, sklepach czy urzędach. Część obiektów do tej pory stosuje regularną dezynfekcję pomieszczeń, chcąc zapobiec rozprzestrzenianiu się chorób.
Zwłaszcza w obiektach takich jak przedszkola, szkoły czy żłobki po dłuższej przerwie warto poddać je dezynfekcji przed ponownym oddaniem do użytku.
Choroby zakaźne
W pomieszczeniach w których przebywali chorzy ludzie czy zwierzęta, szkodliwe bakterie i wirusy mogą utrzymywać się jeszcze przez wiele dni. Aby zapobiec rozprzestrzenianiu się groźnych chorób, skażone pomieszczenia należy bezzwłocznie zdezynfekować, dobierając środki i metodę właściwą do rodzaju skażenia. W zależności od metody – pomieszczenia poddane procesowi dezynfekcji mogą być użytkowane zazwyczaj po 2 – 3 godzinach od zakończenia procesu – bez konieczności żadnych prac dodatkowych.
Metody dezynfekcji
Ozonowanie
Polega na wprowadzeniudo zamkniętego pomieszczenia odpowiednio wysokiego stężenia ozonu. Gaz ten posiada silne własności utleniające.
Docierając do wszystkich zakamarków pomieszczenia niszczy on wirusy, grzyby i inne szkodliwe drobnoustroje. Po zakończeniu procesu ozon samoistnie rozpada się do bezpiecznego dla ludzi tlenu.
Ubocznym skutkiem ozonowania jest mżliwość usunięcia z pomieszczenia nieprzyjemnych zapachów.
Zamgławianie
Metoda ta polega na rozprowadzeniu
w dezynfekowanym pomieszczeniu aerozolu (mgły) odpowiednio dobranej substancji dezynfekującej.
Substancja aktywna niszczy drobnoustroje chorobotwórcze znajdujące się w powietrzu i na przedmiotach na których osiada. zamgławiania.
Zasadniczą zaletą jest fakt iż zamgławiane pomieszczenie w trakcie procesu nie musi być szczelnie zamknięte (w przeciwieństwie do ozonowania).
Odgrzybianie
Odgrzybianie to działanie mające na celu neutralizację biologiczną grzyba budowlanego. Znajduje się on na ścianach, sufitach, ale także unosi w powietrzu.
W zależności od rodzaju zagrzybienia stosujemy odgrzybianie przez oprysk lub przed zamgławianie – dobierając odpowiednio substancje czynne.
Po neutralizacji grzyba, pozostały na ścianach czy sufitach, bezpieczny dla człowieka nalot jest zmywany ze ścian i sufitów popularnymi środkami myjącymi.
Przebieg procesu dezynfekcji
Ozonowanie
Ozon jest lekko niebieskawym gazem o charakterystycznym, ostrym zapachu i silnych własnościach utleniających. I to właśnie te właściwości ozonu są odpowiedzialne za jego działanie dezynfekujące. W dużych stężeniach ozon może uszkodzić błony śluzowe i drogi oddechowe u ludzi i zwierząt, a także działać destrukcyjnie na rośliny.
Dobór odpowiednich urządzeń, czasu ozonowania i wymaganego stężenia ozonu w powietrzu, uzależniony jest od wielu czynników, m.in.:
- kubatury pomieszczenia,
- rodzaju skażenia,
- wyposażenia w pomieszczeniu,
- sposobu wykończenia pomieszczenia,
- czasu, przez jaki pomieszczenie było narażone na działanie szkodliwych czynników.
Biorąc pod uwagę możliwe zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi oraz konieczność doboru odpowiedniego stężenia ozonu i czasu ozonowania, bezwzględnie należy powierzyć wykonanie tego zabiegu profesjonalnej ekipie!
Przebieg procesu ozonowania
Zabieg ozonowania rozpoczynamy od uszczelnienia pomieszczenia oraz rozstawienia w nim odpowiedniej liczby generatorów ozonu (ozonatorów).
Na czas ozonowania sugeruje się usunięcie z pomieszczenia roślin. Pomieszczenia muszą także bezwzględnie opuścić ludzie oraz zwierzęta domowe.
Jako że ozon jest cięższy od powietrza, wypełnia pomieszczenie stopniowo od dołu. Dla skuteczności procesu należy osiągnąć odpowiednie stężenie ozonu na całej jego wysokości przez zakładany czas.
W zależności od przypadku proces ozonowania trwa zazwyczaj od 30 minut do kilku godzin, a stosowane stężenia ozonu wynoszą między 2 a 7ppm.
Po zakończeniu ozonowania, sugeruje się powstrzymanie od użytkowania pomieszczeń przez około 3 godziny – co wydłuży czas ekspozycji pomieszczenia na ozon i pozwoli na jego samoistny rozpad.
Oprócz dezynfekcji pomieszczeń, dodatkowymi efektami ozonowania mogą być:
- usunięcie nieprzyjemnych zapachów – przy czym skuteczność takiego zabiegu zależy w dużej mierze od wyposażenia obiektu oraz przyczyn powstania zapachów,
- dezynsekcja pomieszczeń – z zastrzeżeniem, iż ozonowanie niszczy jedynie żywe osobniki, a jego działanie na jaja szkodników jest mocno ograniczone,
- jonizacja powietrza – czyli zwiększenie zawartości jonów ujemnych w powietrzu, co sprzyja zachowaniu dobrego samopoczucia, wysokiego poziomu energii i koncentracji.
Zamgławianie
Zamgławianie jako metodę dezynfekcji wybiera się głównie w przypadku obiektów do dużej kubaturze – zwłaszcza dużej wysokości. Stosuje się je także w przypadku dezynfekcji pomieszczeń, których z jakichś względów nie można uszczelnić – co wyklucza ozonowanie.
Na skuteczność dezynfekcji poprzez zamgławianie mają wpływ głównie:
- dobór odpowiedniego środka dezynfekującego,
- stężenie robocze środka dezynfekującego,
- staranność z jaką prowadzony jest proces,
- brak zamkniętych półek, szaf, regałów, itp. – utrudniających dostęp środka.
- czas ekspozycji na środek dezynfekujący.
Przed rozpoczęciem dezynfekcji należy usunąć z pomieszczenia przedmioty wrażliwe na zwiększony poziom wilgotności (np. papier do drukarki czy też szczególnie wrażliwe urządzenia elektroniczne). Większość płynów dezynfekujących nie wpływa negatywnie na rośliny, natomiast zawsze trzeba to sprawdzić przed rozpoczęciem zamgławiania.
W miarę możliwości należy odsunąć meble od ścian oraz otworzyć szuflady, drzwi szafek, celem umożliwienia jak najszerszego dostępu substancji dezynfekującej.
Z uwagi na mogący występować nieprzyjemny zapach oraz unoszący się w powietrzu aerozol, w trakcie zamgławiania w dezynfekowanym obszarze nie powinni przebywać ludzie ani zwierzęta domowe.
Mgła osiada zazwyczaj w czasie 40 – 60 minut, natomiast wymagany dla skuteczności czas ekspozycji na środek dezynfekujący to ok. 15 – 30 minut.
W większości przypadków środka dezynfekującego nie trzeba zmywać z odkażonych powierzchni, i natychmiast po opadnięciu mgły można normalnie korzystać z pomieszczeń.
Odgrzybianie
Dobór metody odgrzybiania, stosowanego środka i czasu
ekspozycji uzależniony jest m.in od:
⦁ rodzaju skażenia,
⦁ skali i zakresu skażenia,
⦁ rodzaju pokrytych grzybem materiałów,
⦁ stopnia degradacji skażonych materiałów.
Odgrzybianie może okazać się nieskuteczne w przypadku niektórych, silnie skażonych powierzchni, takich jak: elementy mebli z płyt drewnopochodnych (szczególnie “pilśnia”), dywany czy meble tapicerowane. W takim przypadku optymalnym rozwiązaniem jest usunięcie takiego wyposażenia z budynku i jego utylizacja przed rozpoczęciem odgrzybiania.
Przebieg procesu odgrzybiania
Z pomieszczenia należy usunąć wszelkie wrażliwe na wilgoć przedmioty. Należy też odsunąć od ścian meble czy łóżka, zapewniając swobodny dostęp aerozolu do wszystkich skażonych powierzchni.
Stosowane do odgrzybiania preparaty zawierają substancje które mogą być szkodliwe dla zdrowia, dlatego też w trakcie procesu w odgrzybianym obszarze nie powinni przebywać ludzie ani zwierzęta domowe.
Odgrzybianie wykonujemy metodą bezpośredniego oprysku skażonych powierzchni, lub poprzez zamgławianie.
Mgła osiada zazwyczaj w czasie 40 – 60 minut, natomiast w przypadku oprysku prace można kontynuować po ok. 30 minutach od jego wykonania.
Pozostały na ścianach, neutralny biologicznie osad można usunąć mechanicznie, bądź też zmyć przy użyciu wody z dodatkiem szarego mydła.
